Incident u Crkvi Svetog Arhangela Mihaila: Krivična prijava Eparhije raško-prizrenske
Eparhija raško-prizrenska Srpske Pravoslavne Crkve nedavno je podnela krivičnu prijavu protiv albanskog državljanina, Nikola Džufke, i drugih nepoznatih lica. Ova prijava se odnosi na provale u crkvu Svetog Arhangela Mihaila, koja datira iz 14. veka, smještenu u selu Rakitnica, blizu Podujeva. Provala se dogodila u kontekstu sve učestalijih incidenata koji se odvijaju na Kosovu, a koji imaju ozbiljne pravne i kulturne posledice, što dodatno ukazuje na usložnjavanje međunacionalnih odnosa i sukoba.
Opis Incidenta
Prema informacijama koje je dostavila Eparhija, Džufka je na društvenim mrežama objavio da je nasilno ušao u ovu crkvu i izveo navodni verski obred, nazvavši je “manastirom sveta Albanija”. Ove tvrdnje dodatno komplikuju već napetu situaciju između Srpske Pravoslavne Crkve i albanskih nacionalista, koji često ne priznaju pravne i kulturne vrednosti srpske zajednice na Kosovu. Takve izjave imaju potencijal da podstaknu dodatne napetosti i sukobe između zajednica, a Džufkin potez je tumačen kao provokacija koja se ne može ignorisati.
Džufkine Aktivnosti i Njegova Identifikacija
U saopštenju Eparhije se navodi da se Džufka lažno predstavlja kao svešteno lice tzv. “Albanske nacionalne pravoslavne crkve”. Takođe, on se povezuje sa vođenjem katakombne crkve u Elbasanu, a kanonska Pravoslavna crkva Albanije ga smatra samozvanim sveštenikom i fanatikom koji ne pripada nijednoj pravoslavnoj crkvi. Ove informacije ukazuju na ozbiljne propuste u regulaciji religijskih zajednica na Kosovu i Metohiji. Takođe, postavlja se pitanje kako su ovakvi pojedinci mogli da deluju bez adekvatne kontrole ili nadzora od strane relevantnih institucija.
Reakcija i Postupci Eparhije
Eparhija je istakla da je Džufka sa grupom od oko dvadeset pomagača prvi put neovlašćeno ušao u crkvu 28. novembra 2023. godine. Tokom ovog incidenta, on je izjavio da će crkva ubuduće biti poznata kao “crkva Fana Nolija” i da je izveo “svoj verski obred” koristeći albansku nacionalnu zastavu. Ovaj postupak izazvao je veliku uznemirenost među lokalnim srpskim stanovništvom i dovodi u pitanje bezbednost verskih objekata na ovim prostorima. Reakcija lokalnog stanovništva je bila žestoka, uz mnoge osude koje su se mogle čuti iz redova srpske zajednice, što dodatno ukazuje na osetljivost ovog pitanja.
Osveštavanje Oskrvnjenog Hrama
Nakon prvog incidenta, sveštenstvo Eparhije je osveštalo oskrnavljeni hram i obavilo Svetu Liturgiju. U prisustvu predstavnika policije, OEBS-a i EULEKS-a, postavljen je novi katanac na vrata crkve. Iako su ovi postupci bili neophodni, uprkos svemu, Džufka se ponovo usudio da provali u crkvu. Ovaj čin, koji se ponovio u samo nekoliko dana, ukazuje na ozbiljnost situacije i potrebu za hitnom reakcijom nadležnih vlasti. Dodatno, neka istraživanja pokazuju da su ovakvi i slični incidenti često praćeni zaduženim posmatračima, što ukazuje na dodatne strukturalne probleme u obezbeđivanju verskih objekata.
Poziv na Akciju
Eparhija raško-prizrenska poziva lokalne i međunarodne institucije da obrate pažnju na ovaj slučaj. U saopštenju se naglašava da je neophodno da se spreče slični incidenti u budućnosti kako bi se zaštitili kulturni i verski objekti. Srpska Pravoslavna crkva se plaši da bi dalja pasivnost institucija mogla dovesti do jačanja ekstremističkih i nacionalističkih elemenata koji već duže vreme pokušavaju da prisvoje srpske kulturne i verske objekte na Kosovu. Ova situacija uklapa se u širi kontekst nedavne historije sukoba na Balkanu, gde su često upravo verski objekti bili mete napada i uništavanja.
